Bilimkurgu kitaplarında ve filmlerinde, belirli olayları kişinin hafızasından "silme" güdüsüyle sıklıkla karşılaşılır. Çoğu zaman bu, insanları deneyler için kaçıran "kötü" bilim adamları veya uzaylılar tarafından yapılır. Bu tür hikayeler okuyucuları ve izleyicileri bunun gerçekte mümkün olup olmadığını merak ettirir.
İnsan hafızası, bir insanın gördüğü, duyduğu ve yaşadığı her şeyin bir kez ve herkes için kaydedildiği bir tür "tahıl ambarı kitabı" olarak temsil edilemez. Hafıza canlı bir fenomendir, serebral kortekste sinir bağlantıları ortaya çıkar ve kaybolur. Her şeyden önce, çok nadiren etkinleştirilen veya hiç etkinleştirilmeyen bağlantılar kopar - bu yüzden bir kişi kullanmadığı bilgileri unutur.
Bazı durumlarda, unutma bir savunma mekanizmasının rolünü oynar: hafıza, olumsuz duygularla ilişkili travmatik bilgilerden kurtulur. Bu, özellikle şiddetli korku ile ilişkilendirilirken, stresin sinir krizi şeklindeki sonuçları devam eder. Böylece, Orta Çağ'da, insanların elfler, cinler ve diğer fantastik yaratıklar tarafından kaçırılması ve şimdi - uzaylılar tarafından kaçırılması hakkında efsaneler doğdu.
Yapay unutma sorunu, olumsuz anılardan muzdarip insanlara yardım etme ihtiyacı ile ilişkilidir. Bir dereceye kadar hipnoz bu fırsatı sağlar. Bu tür deneylerde, hipnotistin emrindeki insanlar birkaç dakika boyunca isimlerini bile unuttular. Sonuçlardan bazıları şaşırtıcı. Örneğin, bir hipnozcu hastaya alerjileri unutturdu. Bitkilerin bir sonraki çiçeklenmesi sırasında, bu kişi kendisi için olağan olan acı verici semptomları gerçekten hissetmedi. Bununla birlikte, bu konuda hipnoz olanakları sınırlıdır: anılar kaybolmaz, bloke edilir ve bir şey onları hayata döndürebilir. Söz konusu hasta, bir doktorla bu konuda konuştuktan sonra alerji ile tekrar ortaya çıktı.
Bellek, örneğin protein kinaz enziminin etkisini bloke ederek kimyasal olarak etkilenebilir. D. Glantzman liderliğindeki California Üniversitesi'nden bir grup bilim insanı, olumsuz anıları bu şekilde engelleme olasılığını kanıtladı. Doğru, araştırmanın amacı salyangozdu, sinir sistemi insanla kıyaslanamaz ve kimse unutmanın insanlarda ne kadar seçici olacağını söyleyemez.
Sinirsel bağlantıları zayıflatan benzer "hafıza hapları" da K. Anokhin başkanlığındaki Rus bilim adamları tarafından geliştiriliyor. Hastanın unutmak istediği bölümleri aktif olarak hatırlamasının arka planına karşı bu ilacı kullanması gerekiyor. Ancak henüz pratik uygulamadan bahsetmiyoruz. K. Anokhin'e göre, "beyin kimyasını kırmak, geliştirmekten çok daha kolaydır."
Gerçek anılar, sahte anılar yaratılarak kısmen engellenebilir. Bunun için bir kurulum vermeniz yeterli olabilir. Örneğin, bir deneyde deneklere tavşan tavşanıyla Disneyland'de karşılaşıp karşılaşmadıkları soruldu. Bu karakterin Disneyland'de olmamasına rağmen insanlar böyle bir toplantıyı hatırladılar. Bazen tutum, toplumda hakim olan ruh hali tarafından belirlenir. Örneğin, 70'lerde. 20. yüzyıl pek çok Amerikalı kadın, babaları, amcaları veya ağabeyleri tarafından iddiaya göre çocuklukta meydana gelen cinsel istismarı "hatırladılar". Ayrıca, özellikle artan telkin edilebilirlik ile ayırt edilirse, belirli bir kişiye kasıtlı olarak yanlış anıları tanıtmak da mümkündür.
Genel olarak, bilim adamları seçici hafıza silme fikri konusunda kısıtlanırlar. Bu gelecekte teknik olarak mümkün hale gelirse, geçmişteki olumsuz olayları unutmanın hastanın hafızasını ve bir bütün olarak zihinsel yaşamını nasıl etkileyeceğini kimse söyleyemez.
